Μερεσκόφσκι, Ντμίτρι Σεργκέγεβιτς

(Dimitri Sergeyevich Mereskovsky, Πετρούπολη 1865 – Παρίσι 1941). Ρώσος συγγραφέας. Επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη μυστικιστική σκέψη του Σολοβιόφ και του Ροζάνοφ, καθώς και από συγγραφείς όπως ο Πόε (μετάφρασε το Κοράκι), ο Μποντλέρ, ο Ντοστογιέφσκι (τον οποίο χαιρέτησε ως προφήτη της Ρωσικής Επανάστασης) και ο Νίτσε. Υπήρξε ένας από τους αντιπροσώπους του μοντερνισμού στη Ρωσία: ο τίτλος του πρώτου δοκιμίου του ήταν Για τα αίτια της παρακμής και για τις νέες τάσεις της σύγχρονης ρωσικής λογοτεχνίας, ενώ πριν από αυτό είχε εκδώσει μερικές ποιητικές συλλογές. Μαζί με τη σύζυγό του, την ποιήτρια Τζίπιους, οργάνωσε τη φιλοσοφική εταιρεία Ο νέος δρόμος (1903-04), ξεκινώντας από πνευματοκρατικές αντιλήψεις. Ήταν εχθρός τόσο της Ορθόδοξης Εκκλησίας και του τσαρισμού όσο και του πολέμου και του κομμουνισμού, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει τη Ρωσία το 1919 και να ζήσει το υπόλοιπο σχεδόν της ζωής του στο Παρίσι. Τα σημαντικότερα έργα του είναι: η τριλογία Χριστός και Αντίχριστος (1896-1905), η οποία περιλαμβάνει Το λυκόφως των θεών: Ιουλιανός ο Παραβάτης, Οι αναστημένοι θεοί: Λεονάρντο ντα Βίντσι, Ο Αντίχριστος: Πέτρος και Αλέξιος· μελέτες για τον Τολστόι και τον Ντοστογιέφσκι (1901-02)· μια δεύτερη τριλογία που περιλαμβάνει το δράμα Παύλος ο Α’ (1908)· τα μυθιστορήματα Το μυστικό του Αλεξάνδρου Α’ (1911) και Η συνωμοσία των δεκεμβριστών (1917). Το κύρος και η φήμη του Μ. υπήρξαν σημαντικά στη Ρωσία κατά τα πρώτα χρόνια του 20ού αι., ενώ η επιτυχία του στο εξωτερικό υπήρξε ακόμα μεγαλύτερη λόγω των πολυάριθμων μυθιστορημάτων του. Εκμεταλλεύτηκε το γεγονός αυτό για να εγκαταλείψει την πατρίδα του 1920 και να εγκατασταθεί στο Παρίσι, καθώς ήταν σφοδρά αντίθετος προς τον μπολσεβικισμό.